Τετάρτη 24 Αυγούστου 2016

Θωρακίζονται εννέα μνημεία - σύμβολα του Αιγαίου


Η πανάρχαιη πόλη της Πολιόχνης και το ιερό των Καβείρων στη Λήμνο, το Κάστρο της Μυτιλήνης, η Νέα Μονή της Χίου, το Κάστρο της Χίου και ο Ι. Ναός Αγ. Γεωργίου Συκούση στον οικισμό Αγ. Γεωργίου Συκούση στη Χίο μπαίνουν στο νέο ΕΣΠΑ 2014-2020 του ΥΠΠΟΑ που ξεκίνησε από τα νησιά του Αιγαίου.
Πρόκειται για παρεμβάσεις σε χώρους και μνημεία-σύμβολα για τα νησιά της Λέσβου, της Λήμνου και της Χίου, συνολικού προϋπολογισμού 7.247.112€. Τα έργα αυτά στην πλειονότητά τους θα υλοποιηθούν με τη μέθοδο της αρχαιολογικής αυτεπιστασίας από τις ίδιες τις εφορείες Αρχαιοτήτων.
Η Πολιόχνη αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους του προϊστορικού Αιγαίου, τα οικιστικά κατάλοιπα ενός σπουδαίου κέντρου της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού, το οποίο ευρισκόμενο σε καίρια γεωγραφική θέση, στις παρυφές του ΒΑ Αιγαίου, απέναντι από τα μικρασιατικά παράλια και την Τρωάδα, διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο κατά την 3η χιλιετία π.Χ. (έργο προστασίας, συντήρησης και ανάδειξης, με προϋπολογισμό 2.829.900,00€.).
Στην αρχαιότερη φάση κατοίκησης της, που τοποθετείται στην Τελική Νεολιθική Εποχή, η Πολιόχνη ήταν ένα μικρό χωριό με καμπυλόγραμμα κτίσματα. Ήδη όμως από την αρχή της 3ης χιλιετίας ο οικισμός επεκτάθηκε σε όλη την έκταση του πλατώματος του παράκτιου λόφου. Στη λεγόμενη Κυανή περίοδο (3200-2700 π.Χ.), οικοδομήθηκαν μεγάλα, πιθανώς δημόσιου χαρακτήρα κτίρια, όπως η Σιταποθήκη και το Βουλευτήριο. Στο τελευταίο, η διπλή σειρά εδράνων κατά μήκος της μακράς πλευράς του κτιρίου, οδήγησε στην ταύτιση του οικοδομήματος με χώρο συναθροίσεων. Η υπόθεση αυτή καθιέρωσε την Πολιόχνη ως την αρχαιότερη πόλη της Ευρώπης.
Το Ιερό των Καβείρων στη ΒΑ Λήμνο (αρχές 7ου αι. π.Χ.) αναπτυσσόταν σε δύο πλατώματα και είχε τρεις οικοδομικές φάσεις, την αρχαϊκή, την ελληνιστική και την υστερορωμαiκή.


Η λατρεία των Καβείρων μαρτυρείται κυρίως στη Σαμοθράκη, τη Λήμνο και τη Θήβα και η μεγαλύτερη εξάπλωσή τους άρχισε τον 3ο π.Χ. αιώνα, ευνοημένη από την Μακεδονική πολιτική Οι Κάβειροι λατρεύονταν ως θεοί της γονιμότητας, του αμπελιού και της θάλασσας. Το Ιερό των Καβείρων στη ΒΑ Λήμνο ανασκάφηκε από την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή (όπως και η Πολιόχνη) μεταξύ των ετών 1937-1997. Θα αναδειχθεί ώστε να προσελκύσει περισσότερους επισκέπτες.
Το ιερό είχε τελεστήρια από την αρχαϊκή εποχή έως τα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια. Η μελέτη ερειπίων από το υστερορωμαϊκό τελεστήριο (τη λεγόμενη «βασιλική») μαρτυρά τη μακρά επιβίωση της λατρείας των Καβείρων στη Λήμνο. Ίσως η καταστροφή του οικοδομήματος και το οριστικό τέλος του ιερού να οφείλονται στην καταστροφική μανία των πρώτων χριστιανών στα τέλη του 3ου ή στα αρχές του 4ου αι.μ.Χ. Το έργο ανάδειξης έχει προϋπολογισμό 1.638.400,00 €.
Το Κάστρο της Μυτιλήνης είναι αξιόλογο παράδειγμα πόλης-κάστρου και ένα από τα ισχυρότερα κάστρα της Ανατολικής Μεσογείου. Αποτελούσε τον πυρήνα άμυνας και άσκησης της διοίκησης της πόλης κατά τη μεσαιωνική περίοδο, έχοντας καταλάβει μία φυσικά οχυρή θέση, στην κορυφή μιας μικρής νησίδας που χωριζόταν από τη στεριά διαμέσου του Ευρίπου των Μυτιληναίων.
Σε αυτό το ΕΣΠΑ θα γίνει στερέωση και αποκατάσταση τμημάτων (περιοχές Α-Γ και Δ) του ΒΑ περιβόλου του Κάστρου Μυτιλήνης» στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Βόρειο Αιγαίο 2014-2020» με προϋπολογισμό 800.000,00 €.

Χίος

Το Κάστρο της Χίου αποτελεί το σημαντικότερο μνημείο της πόλης και το σπουδαιότερο οχυρωματικό μνημείο του νησιού.
Το τμήμα του χερσαίου τείχους που θα αποκατασταθεί, από τον Προμαχώνα Α έως και τον Προμαχώνα Γ, είναι το πιο προβεβλημένο τμήμα του μνημείου, άμεσα ορατό από το λιμάνι της πόλης και από το εμπορικό κέντρο της (προϋπολογισμός 800.000,00€).
Το μοναστηριακό συγκρότημα της Νέας Μονής Χίου χρονολογείται στα μέσα του 11ου αιώνα και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του ελλαδικού χώρου. Το Καθολικό του ανήκει στον τύπο των οκταγωνικών ναών και διατηρεί λαμπρό ψηφιδωτό διάκοσμο. Το μνημείο είναι εγγεγραμμένο στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. O παλαιός πυρήνας του ναού Αγίου Γεωργίου στον οικισμό Αγίου Γεωργίου Συκούση Χίου χρονολογείται στους μεσοβυζαντινούς χρόνους, ανήκει στον οκταγωνικό τύπο ναών και αποτελεί το πιστότερο αντίγραφο του Καθολικού της Νέας Μονής Χίου.


Η αποκατάσταση του Ι. Ναού Αγ. Γεωργίου Συκούση στον ομώνυμο οικισμό στη Χίο έχει συνολικό προϋπολογισμό 1.574.000 € και θα υλοποιηθεί από την Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του ΥΠΠΟΑ. Από την ίδια διεύθυνση έχουν γίνει ήδη κάποιες εργασίες στο μνημείο, μετά από ένταξή τους στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων (Τασούλας- Μενδώνη) και πρόβλεψη για ένταξη στο ΕΣΠΑ.
Στο πλαίσιο του έργου αυτού θα υλοποιηθεί από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου και η συντήρηση τοιχογραφιών στο βυζαντινό τμήμα.
O παλαιός πυρήνας του ναού χρονολογείται στους μεσοβυζαντινούς χρόνους, ανήκει στον οκταγωνικό τύπο ναών και αποτελεί το πιστότερο αντίγραφο του Καθολικού της Νέας Μονής Χίου. Κατά τους μεταβυζαντινούς χρόνους ο ναός επεκτάθηκε προς τα βόρεια και προς τα δυτικά.
Με τη συντήρηση των τοιχογραφιών στο βυζαντινό τμήμα του ναού του Αγίου Γεωργίου θα ολοκληρωθεί το έργο της ανάδειξης ενός σημαντικού μνημείου της Χίου και ενός σπουδαίου δείγματος της μεσοβυζαντινής αρχιτεκτονικής.

Κυκλάδες - Δωδεκάνησα

Εκτός από τα παραπάνω, άλλα τρία έργα Πολιτισμού, με φορείς υλοποίησης τις εφορείες Αρχαιοτήτων στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα, επίσης με τη μέθοδο της αρχαιολογικής αυτεπιστασίας, εντάχθηκαν στο ΕΣΠΑ 2014-2020.


Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων ανέρχεται σε 3.100.000€ και αφορά: τη στερέωση - αποκατάσταση του εμβληματικού ναού της Επισκοπής στη Σίκινο, το εντυπωσιακότερο μνημείο της Σικίνου, καθώς πρόκειται για ρωμαϊκό μαυσωλείο που μετασκευάστηκε σε χριστιανικό ναό.
Τη μετατροπή του παλαιού σχολείου στη Χώρα Κύθνου σε μουσείο. Η ίδρυση Αρχαιολογικού Μουσείου στην Κύθνο αποτελεί τα τελευταία χρόνια αναγκαιότητα που υπαγορεύεται από τα αποτελέσματα της αρχαιολογικής έρευνας η οποία συνεχίζεται ανελλιπώς φέρνοντας στο φως νέα στοιχεία και πλούσια ευρήματα.
Η μεσολιθική εγκατάσταση του Μαρουλά (περ. 9η χιλιετία π.Χ), οι αρχαιομεταλλουργικές θέσεις της 3ης χιλιετίας π.Χ, και πιο πρόσφατα η έρευνα στην αρχαία πόλη των ιστορικών χρόνων στη θέση Βρυόκαστρο (10ος αι. π.Χ-6ος/7ος αιώνας μ.Χ) που έφερε στο φως ιερά και δημόσια κτήρια, ανάμεσα στα οποία τα πολύτιμα αναθήματα ασύλητου ιερού, συνθέτουν, μεταξύ άλλων, την διαχρονική πολιτισμική της ταυτότητα. Ο τοπικός δήμος έχει παραχωρήσει για τον σκοπό αυτό το παλαιό δημοτικό σχολείο.
Και την ανάδειξη της αρχαίας ακρόπολης (Μόντε Σμιθ) της Ρόδου, τον σημαντικότερο αρχαιολογικό χώρο της πόλης, από την κλασική εποχή και την ίδρυση της πόλης το 408 π.Χ.


Η αρχαία ακρόπολη Ρόδου, που θα προστατευθεί και θα αναδειχθεί, είναι ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος της πόλης, από την κλασσική εποχή και την ίδρυση της πόλης το 408 π.χ. Καλύπτει απαλλοτριωμένη έκταση 900 στρεμμάτων και στην αρχαιότητα ήταν αφιερωμένος στη λατρεία, στην παίδευση και στην ψυχαγωγία. Διαμορφώθηκε όπως και η υπόλοιπη πόλη σύμφωνα με την ιπποδάμεια ρυμοτομία ενώ διασώζει μέχρι σήμερα τόσο τα αρχαία άνδηρα και τα πλατώματα και το ρυμοτομικό σύστημα της αρχαίας πόλης που ξεκινώντας από τα ψηλότερα σημεία της διαχέεται στον σύγχρονο ιστό.
Όλα αυτά τα έργα στοχεύουν να αποδώσουν στο κοινό επισκέψιμους αρχαιολογικούς χώρους με πολύπλευρο παιδευτικό-ερευνητικό-πολιτιστικό χαρακτήρα, που θα αποτελέσουν πόλο έλξης επισκεπτών και θα δώσουν νέα πνοή και κίνητρο για την ενίσχυση του τουρισμού τόσο στα μικρά νησιά της άγονης γραμμής, όπως η Σίκινος και η Κύθνος, όσο και στα μεγαλύτερα νησιά, όπως η Λέσβος και η Ρόδος.

Πηγή: Ανασκαφή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου