Παρασκευή 14 Μαρτίου 2014

Η ελεύθερη έκφραση στην Τέχνη...


Ήθελα να κρατήσω μία ουδέτερη στάση στις πρόσφατες αντιδράσεις όσον αφορά το βιβλίο του Κουφοντίνα, λόγω της φιλίας μου με την Αρετή, ιδιοκτήτρια του free thinking zone και υπεύθυνη για το σάλο που προκλήθηκε στα μέσα ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης όσον αφορά την απαγόρευση του βιβλίου "Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη". 
Παρακολουθώντας όμως χθες το αριστούργημα των αδελφών Ταβιάνι, "Ο Καίσαρας πρέπει να πεθάνει" και παρατηρώντας συγκλονισμένος και συγκινημένος στο τέλος του έργου πως η δημιουργία αυτής ταινίας οδήγησε δύο βαρυποινίτες να γράψουν βιβλίο, αποφάσισα να εκφράσω τη γνώμη μου για το συγκεκριμένο θέμα. 
Η θέση μου πάνω στην ελευθερία της έκφρασης είναι ξεκάθαρη και αμετάβλητη. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφραστεί και να δημιουργήσει, γνωρίζοντας πως το έργο του, το οποίο μπορεί να εκφραστεί μέσα από τη γραφή, τη ζωγραφική, τη μουσική, τον κινηματογράφο ή με άλλο τρόπο, θα κριθεί από τον κόσμο κι από την πορεία του στο χρόνο. 
Πρέπει να δίνεται η δυνατότητα της έκφρασης σε όλους. Μόνο έτσι μπορούμε να έχουμε μία σφαιρική άποψη για την κοινωνία που μας περιβάλλει. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να μάθουμε τις ιδέες και τις απόψεις που έχει ο καθένας για κάθε θέμα που μας αφορά. 
Είναι βέβαιο πως δεν μπορούμε όλοι να συμφωνούμε σε όλα. Οφείλουμε όμως να σεβόμαστε τη διαφορετική άποψη του άλλου. Το άκουσμα και η ανάγνωση μιας αντίθετης άποψης, είναι η ευκαιρία για τον καθέναν μας να μπορέσει να διευρύνει τους ορίζοντές του. Ίσως βρει ένα λάθος στις δικές του ιδέες και μία ορθότητα στις σκέψεις του άλλου. Η απόκτηση περισσοτέρων και ποικίλων γνώσεων μειώνει τον εγωκεντρισμό του καθενός και μετατρέπει τον κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο σε ένα λιγότερο ισχυρογνώμων ον. Βοηθάει στον διάλογο και στην πολιτισμένη ανάλυση και διόρθωση του κάθε προβλήματος.
Ο Κουφοντίνας είναι ένας δολοφόνος. Σ' αυτό συμφωνώ. Είμαι κι εγώ ενάντια στην αφαίρεση της ζωής ενός ανθρώπου είτε όταν αυτό γίνεται για ιδεολογικούς σκοπούς είτε για εγκληματικούς (πχ κλοπή κτλ). Για τις δολοφονίες του έχει καταδικαστεί. Το να περάσεις το υπόλοιπο της ζωής σου σε μία φυλακή είναι ότι χειρότερο. Ο χρόνος μετράει αντίστροφα προς τον θάνατο χωρίς όνειρα και σχέδια (εκτός κι αν σκοπεύει κανείς να δραπετεύσει). Από κει και πέρα πιστεύω πως έχει κάθε δικαίωμα να γράψει τις σκέψεις του και τους λόγους που τον οδήγησαν στις πράξεις του αυτές. Υπάρχει κόσμος που ενδιαφέρεται να μάθει τα κίνητρα αλλά και την ιδεολογία αυτού του ανθρώπου. Το αν θα συμφωνήσει ή θα διαφωνήσει με το βιβλίο είναι καθαρά υποκειμενικό. Βρίσκω όμως αντιδημοκρατικό κι επικίνδυνα ακραίο το γεγονός να εμποδίζει κάποιος την κυκλοφορία του.
Είναι προκλητικό να αντιδράει ο κόσμος για το βιβλίο του Κουφοντίνα όταν δεν αντέδρασε δώδεκα χρόνια πριν όταν ο Παπαχελάς είχε εκδώσει όλες τις προκηρύξεις της 17Ν. Αυτά τα κείμενα δε γράφτηκαν με αίμα; Γιατί δεν εμπόδισε κανείς τη κυκλοφορία του; Γιατί δε βγήκαν οι καναλάρχες να μιλήσουν με κροκοδείλια δάκρυα για τον φιλάργυρο Παπαχελά που βγάζει κέρδος με το αίμα αθώων θυμάτων; Με το ίδιο σκεπτικό γιατί δεν αντιδράμε για τα βιβλία του Παττακού κι άλλων ιστορικών δολοφόνων;
Για να μη το κουράζω με παραδείγματα, θα καταλήξω λέγοντας πως ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζεται. Από τον πιο αριστερό μέχρι τον πιο δεξιό, από τον πιο αναρχικό μέχρι τον πιο νεοναζί, από τον πιο άγιο μέχρι τον πιο άγριο δολοφόνο, από τον πιο έξυπνο ως τον πιο βλάκα. Αυτό σημαίνει ελευθερία. Αυτό σημαίνει δημοκρατία. Αυτό θα πει ελευθερία. Η γραφή δε σκοτώνει. Οι άνθρωποι σκοτώνουν. Εκείνοι τιμωρούνται. Τα βιβλία και τα άλλα μέσα έκφρασης απλά κρίνονται.
Την τελευταία λογοκρισία και τις τηλεοπτικές αντιδράσεις όσον αφορά το βιβλίο του Κουφοντίνα, τις συσχετίζω με τις αντιδράσεις των χρυσαυγητών αλλά και των παραθρησκευτικών όσον αφορά το απαράδεκτο θεατρικό έργο στο Χυτήριο, με τις αντιδράσεις των θρήσκων με το βιβλίο του Ανδρουλάκη, με τις αντιδράσεις των παπάδων για την ταινία του Μελ Γκίμπσον τα Πάθη του Χριστού ή των μοναχών και των λοιπών ρασοφόρων που έκαψαν τις κινηματογραφικές αίθουσες της Αθήνας που πρόβαλλαν τον Τελευταίο Πειρασμό του Σκορσέζε. Αυτές οι κινήσεις δείχνουν ένα φανατισμό και μία απόλυτη στάση σε συγκεκριμένες απόψεις που μόνο υγιής δεν είναι. 
Καλό λοιπόν είναι να μην επαναλαμβάνουμε σκοτεινές στιγμές του παρελθόντος. Οφείλουμε να τις θυμόμαστε και να παραδειγματιζόμαστε προς αποφυγήν μελλοντικών ακραίων (κι ακροδεξιών) αντιδράσεων. 
Σίγουρα δεν είναι η τελευταία αντίδραση λογοκρισίας. Θα ζήσουμε κι άλλες. Μακάρι όμως να μην της δούμε να γίνονται από αξιόλογους ανθρώπους όπως είναι η φίλη μου η Αρετή. 

Υ.Γ.: Όλη αυτή η αντίδραση έκανε καλό στη προώθηση του βιβλίου και στην τσέπη του εκδοτικού οίκου Λιβάνη. Ακόμα κι εγώ σκέφτομαι να το αγοράσω.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου