Κυριακή 25 Μαρτίου 2012

Η βλακεία του μίσους την έσωσε...


Μεσάνυχτα στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης στήθηκε η βόρεια μετόπη με τον αριθμό 32, γνωστή με το όνομα Ευαγγελισμός. Είναι η μόνη που σώθηκε από τα χέρια κάποιων βαρβάρων, των Πρωτοχριστιανών.
Στο σχολείο είχαμε μάθει πως οι φθορές στα μνημεία της Ακρόπολης προήλθαν από τους εισβολείς, τον βομβαρδισμό του Μοροζίνι και τα καιρικά φαινόμενα. Έκρυψαν όμως μία αλήθεια, τον βανδαλισμό του αρχαίου μας πλούτου από τον Χριστιανισμό.
Για να επιβληθεί κάτι καινούργιο σε έναν τόπο πρέπει να καταπατήσει το παλιό, να το εξαφανίσει και στη συνέχεια να επαναπαυθεί πάνω στο πτώμα του...
Πολλοί αρχαίοι ναοί και αλλά μνημεία δε γλίτωσαν την λεηλασία αυτή. Όμως η προσοχή όλη έχει πέσει πάνω στην Ακρόπολη. Και γιατί να μην πέσει αφού φέρνει έσοδα στο κράτος.
Όταν λοιπόν επικράτησε ο Χριστιανισμός στον Ελλαδικό χώρο, ο φανατισμός των πιστών ήταν τόσο μεγάλος που ξέσπασε με λύσσα και στα γλυπτά του ναού. Πάνω στις μετόπες του ναού είναι εμφανή τα σημάδια αιχμηρών εργαλείων που με μίσος αποκολλούσαν τον γλυπτό διάκοσμο από την επιφάνεια της μετόπης. Αυτό το γεγονός δε μπορεί να το αρνηθεί ούτε να το αποκρύψει κανείς. Αλλά όπως φάνηκε στην πορεία, απαγορεύεται και να το παρουσιάσει. Όλοι μας θυμόμαστε την αντίδραση της Ιεράς Συνόδου με το βίντεο του κ. Κώστα Γαβρά για τον Παρθενώνα.
Εκείνο τον καιρό ο σκηνοθέτης έστειλε μία επιστολή, όπου εξέφραζε την αγανάκτησή του για την στάση της εκκλησίας και καταδίκαζε τον βαρβαρισμό οποιασδήποτε προελεύσεως προς τα αρχαία μνημεία και την θρησκοληψία. Έκλεινε το κείμενό του με το εξής επιχείρημά, ποιός μπορεί να ανεχτεί σήμερα λογοκρισία στην τέχνη; Και στο όνομα τίνος;
Η σκέψη έρχεται σχεδόν αυτόματα: Πώς μπορεί μια θρησκεία που επαγγέλεται την αγάπη από τον ιδρυτή της και θεό της, όταν αισθάνεται αντιπαλότητα αρχίζει να καταστρέφει, να βεβηλώνει, να μη σέβεται τον διαφορετικό στην πίστη; Δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με τον κ. Γαβρά και με την άποψη ότι δεν μπορεί να ασκείται βία από εκείνους που πιστεύουν στη θυσία και στο μαρτύριο.
Και δεν μπορώ να αντιληφθώ γιατί η Ιερά Σύνοδος στον 21ο αιώνα θα πρέπει να ταυτιστεί με τα σκοτεινά κομμάτια της ιστορίας της. Ή να απολογηθεί για εγκόσμιες πρακτικές που απάδουν του μηνύματος της Βασιλείας του Θεού, και της γενικότερης εκκλησιαστικής προοπτικής που δεν ταυτίζεται με ιστορικές δομές αλλά τις μεταμορφώνει ή, καλύτερα, τις υπερβαίνει. Για να μας πάει κάπου αλλού, εν τέλει, η Εκκλησία. Και να μας κάνει ελαφρύτερους. Χωρίς ιδεολογικά φορτία. Και κυρίως, χωρίς ψυχαναγκασμούς για λάθη τα οποία υποκριτικά αρνείται να τα δει και να τα καταγγείλει. Γιατί ο φανατισμός είναι λάθος και παθολογία…
Και επανερχόμαστε στην βόρεια μετόπη με τον αριθμό 32. Εκείνον τον καιρό που είχαν ανέβει οι χριστιανοί στις σκαλωσιές και λεηλατούσαν το μνημείο, μάλλον φάνηκε ένας ‘καλός χριστιανός’ ο οποίος γοητεύτηκε από την ομορφιά αυτής της υπέροχης μετόπης, η οποία απεικονίζει την Ήβη (όρθια) και την Ήρα (καθιστή) και την λυπήθηκε. Την συσχέτισε με τον Ευαγγελισμό. Κι έτσι σώθηκε από την οργή του φανατισμού.
Κατά την γνώμη μου πιο πολύ η βόρεια μετόπη 31 μοιάζει με τον Ευαγγελισμό παρά η 32. Αν συγκρίνουμε όμως αυτές τις δύο μετόπες που στέκονται δίπλα δίπλα πλέον στον τρίτο όροφο του μουσείο θα διαπιστώστουμε το μίσος αυτών των ανθρώπων. Η μία πληγωμένη με τραύματα βαθιά που δε κλείσανε ποτέ ενώ η διπλανή της στέκεται ακόμα περίφανη και σώα. Και αυτό χάρης στην πονηριά και την λύπηση ενός πιστού που χρησιμοποίησε την ίδια του τη θρησκεία για να την σώσει.
Η ίδια βλακεία που σήκωσε το χέρι και κατέστρεψε ένα σωρό μνημεία στον τόπο αυτό, έσωσε μία μετόπη…
Πρέπει να χουμε ευγνωμοσύνη σ’ αυτόν τον αφανή ήρωα που μετά από αιώνες μας έδωσε την χαρά να μπορούμε να απολαύσουμε έναν από τους σπουδαίους θησαυρούς του Χρυσού Αιώνα του Περικλή.
Όσο για την εκκλησία (αλλά και την κάθε φανατική ομάδα και θρησκεία που υπάρχει στον κόσμο αυτόν);
Ας σκύψει το κεφάλι μία φορά κι ας αναλογιστεί τις καταστροφές, τα μίση, τους πόνους, τους θανάτους και τους πολέμους που προκάλεσε στην πάροδο των αιώνων για να πλουτίσει…

22 σχόλια:

  1. Υπάρχουν ακραία και μη ακραία πράγματα...όλα τα πράγματα στη ζωή έχουν την υπερβολική και τη μετριοπαθή εκδοχή τους...Άλλοτε είναι υπέροχο να συμβαίνει και άλλοτε σε παέι τόσο πίσω που σε κάνει να βλέπεις τα πράγματα από μια παραπλανητική απόσταση! Έτσι και εδώ! Όταν φανατίζεσαι τόσο που να μη μπορείς να ξεχωρίσεις τι είναι ουσιαστικό και μεγαλειώδες καταλήγεις εύκολα ανίδεος! Διάβαζα οτι οι χριστιανοί ισπανοί όταν πήγαν να κατακτίσουν τη Λατινική Αμερική γκρέμισαν όλους τους τύμβους και τα μνημία των ινδιάνων και πάνω τους έχτισαν εκκλησίες. Έτσι αν ας πούμε πάς στο Περού κάθε μικρό χωρίο έχει και μια εκκλησία! Γιατί? γιατί έτσι κάποιοι αποφάσισαν οτι είναι το χρηστό. Εν ολίγοις, παρόλο που υπάρχουν ορισμένα πράγματα στη ζωή που αξίζει να είσαι υπερβολικός, υπάρχουν και άλλα που λειτουργούν καλύτερα όταν κινούνται στη χρυσή τομή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δε νομίζω πως είμαι υπερβολικός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. δυστυχώς έχουν καταστρέψει πολλά οι φανατισμένοι πρωτοχριστιανοί...απο αρχαία ιερά...μνημεία...παραποιήσεις ιστορίας ...αποκρύψεις ..διαστρεβλώσεις και πάει λέγοντας...

    Ελισαβέτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Μία μαύρη τρύπα της παγκόσμιας ιστορίας. Οι αιώνιοι "εχθροί" μουσουλμάνοι σεβάστηκαν την ιστορία και την επιστήμη περισσότερο από τους "πολιτισμένους" δυτικούς που τα ισοπέδωσαν όλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Μα δεν είπα οτι εσυ εισαι υπερβολικός, το ακριβώς αντίθετο είπα για την ακρίβεια...μίλησα για τον υπερβολικό φανατισμό στη θρησκεία και τι μπορεί να κοστίσει στους ανθρώπους

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ααα... το παρεξήγησα λοιπόν. Με συγχωρείς. Το θέμα είναι πως τέτοια λάθη γίνονται ακόμα και στις μέρες μας. Όταν έγινε ο πόλεμος στο Αφγανιστάν αποκαλύφθηκε πως κάποια γιγάντια αγάλματα του Βούδα είχαν ανατιναχθεί από τους Ταλιμπάν. Αυτοί έχουν τον μουσουλμανικό φανατισμό τώρα μιας και περνάνε τον δικό τους μεσαίωνα (τον οποίο τους τον επιβάλαμε εμείς ως δυτικός πολιτισμός).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. τι να πώ... και τώρα ακόμη δεν σέβονται καθόλου τα αρχαία μνημεία ...στην Θεσσαλονίκη έχει βρεθεί σχετικά πρόσφατα Ναός της Αφροδίτης , στο κέντρο της πόλης και τον έχουν παρατημένο...θαμμένο στην ουσία...και κανείς δεν ενδιαφέρεται να τον αναδείξει (απο το κράτος εννοώ)...

    Ελισαβέτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αν δεν υπάρχουν κονδύλια δε μπορούν να γίνουν ανασκαφές. Μακάρι κάποια από τα λεφτά που πήγαιναν στην άμυνα της χώρας να δίνονταν στον πολιτισμό. Θα μασταν πολύ πιο πολιτισμένοι. Κρίμα που τόσο όμορφα μνημεία βρίσκονται στο "Πακιστάν" της Ευρώπης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. οι ανασκαφές εχουν γίνει...απλά το παράτησαν σαν να μην είχε καμμία αξία και να σκεφτείς οτι αυτός ο ναός είχε μέγεθος σχεδόν όσο ο Παρθενώνας ..και είχε μεταφερθεί (δεν θυμάμαι πότε ακριβώς) απο την περιοχή της Επανωμής...δηλαδή ήταν ''λυόμενος''...και επίσης αποδεικνύει την Ελληνικότητα της Μακεδονίας...

    Ελισαβέτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Δυστυχώς ο φανατισμός δεν εμποδίζεται από τίποτα, ούτε από το μεγαλείο του πολιτισμού! Το μόνο που μπορεί να εμποδίζει φανατικές θρησκευτικές και μη ιδεολογίες έιναι ένας νέος ισχυρότερος φανατισμός που ουσιαστικά δεν εμποδίζει απλά καταπίνει τον προηγούμενο... τώρα ο μουσουλμανικός φανατισμός ισοπεδώνει κατά την ταπεινή μου γνώμη από πλήρη και ατόφια άγνοια για οτιδήποτε είναι αντιθετο από το γνώριμο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Μα για ποιά ελληνικότητα μιλάμε; Δε σώζεται από έναν ναό η εθνικότητα ενός τόπου. Η Μακεδονία ήταν ένα σπουδαίο βασίλειο που ένωσε όλες τις πόλεις-κράτη που είχαν φαγωθεί μεταξύ τους. Μόνο την Σπάρτη δε προσάρτησε. Από κει και πέρα το μακεδονικό ζήτημα είναι πολύπλοκο. Το μεγαλύτερο μέρος του βασιλείου αυτού καθώς και η κοιτίδα του ανήκουν στον ελλαδικό χώρο. Και τα Σκόπια σαν περιοχή άνηκε στο βασίλειο αυτό. Οι Σκοπιανοί όμως είναι Σλάβοι, δεν έχουν καμία σχέση με την Μακεδονία. Όπως κι εμείς δεν έχουμε καμία σχέση με την Αρχαία Ελλάδα. Εμείς είμαστε Νεοέλληνες. Άλλη ράτσα. Απλά έτυχε να γεννηθούμε εδώ και να βλέπουμε τους ίδιους τόπους που βλέπανε αυτοί οι άνθρωποι (αυτό το είπε ο Σεφέρης). Όσα δικαιώματα έχουμε εμείς να "εκμεταλλευόμαστε" τον όρο Αρχαία Ελλάδα, άλλο τόσο έχουν και οι Σκοπιανοί με το θέμα της "Μακεδονίας". Και τα δύο τα βρίσκω λάθος. Μόνο φανατισμό και οπισθοδρομία προσφέρουν. Και κομπλεξισμό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Με ακριβώς τον ίδιο τρόπο οι Πρωτοχριστιανοί καταστρέφανε τους αρχαίους ναούς. Δεν είναι όμως η άγνοια δικαιολογία. Αντιθέτως είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να επιλυθεί για να πάψει να υπάρχει αυτός ο φανατισμός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. δηλαδή θέλεις να μου πεις πως αν ζούσες εδώ πάνω και οι Σκοπιανοί παρουσίαζαν χάρτες με την Θεσσαλονίκη δικιά τους...θα ήσουν φανατισμένος και οπισθοδρομικός αν δεν το δεχόσουν ...? είναι κομπλεξισμός που απλά το ανέφερα...? δεν είμαι ούτε φανατική με το θέμα της Μακεδονίας ..ούτε ασχολούμαι ιδιαίτερα απλά ζώ εδώ και ενδιαφέρομαι για τον τόπο μου...γιατί εδώ είναι η ζωή μου...

    Ελισαβέτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Ακριβώς και με την ίδια άγνοια - αδιαφορία οι χριστιανοί κονκισταδόρες αφάνισαν ολόκληρο τον ινδιάνικο πολιτισμό...τον κατάπιαν...Απλά νομίζω πως συστυχώς πάντα ο φανατισμός θα βρίσκει πρόσφορο έδαφος πατώντας στην άγνοια και στην εκμετάλλευση της άγνοιας αλλά και στην αδιαφορία όσων φανατικά πιστεύουν οτι αυτό που πιστεύουν είναι η μία και μοναδικη αλήθεια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Έχω καταγωγή από Χίο και έχω δει πιτσιρικάς πολλούς αναχαιτισμούς τουρκικών αεροπλάνων πάνω από το σπίτι μου. Το ότι στο διαδίκτυο υπάρχουν χάρτες με την Μακεδονία προσαρτημένης στα Σκόπια ή το Αιγαίο στην Τουρκία ή και την Δυτική Θράκη στην Τουρκία, δε μου λέει κάτι. Δε το βρίσκω απειλή. Και στην Ελλάδα υπάρχουν εθνικιστές που ονειρεύονται τα παράλια την Ανατολική Θράκη, την Βόρεια Ήπειρο και άλλα μέρη ενωμένα με την Ελλάδα. Τι σημαίνει αυτό; Πως θα πάμε να τα πάρουμε;
    Όσο για τον κομπλεξισμό δεν αναφέρθηκα σε σένα συγκεκριμένα, προς θεού. Αναφέρθηκα για τον κομπλεξισμό του Νεοέλληνα που πατάει στην λαμπρή ιστορία ένός θαυμάσιου πολιτισμού επειδή πολύ απλά εμείς είμαστε άχρηστοι να τους μοιάσουμε έστω και λίγο.
    Όλοι ενδιαφερόμαστε για τον τόπο μας. Αλλά καλό είναι να κοιτάξουμε τα πραγματικά προβλήματα του τόπου μας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Γι' αυτό επιμένω στην σφαιρική μελέτη της παγκόσμιας και εθνικής ιστορίας. Μη τη κοιτάμε μονόπλευρα είτε εθνικά είτε θρησκευτικά. Ποιο πολλές αλήθειες θα μάθεις για την ελληνική ιστορία από ξένους μελετητές παρά από Έλληνες διότι ο ξένος θα το δει αντικειμενικά. Όπως κι ένας Έλληνας ιστορικός θα μπορεί καλύτερα να αποδώσει την ιστορία ενός άλλου λαού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. το θέμα μας ήταν για τα Αρχαία μνημεία...και απλά το ανάφερα...δεν είμαι και τρομοκρατημένη στην ιδέα οτι θα έρθουν απο ώρα σε ώρα οι Σκοπιανοί...τέλος πάντων, τα προβλήματά μας είναι άλλα τώρα...και είναι πολυ περισσότερα και πολύ πιο καυτά...

    Ελισαβέτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Ο βανδαλισμός δεν (θα πρέπει να) συγχωρείται από όποιον κι αν προέρχεται..όπως ασυγχώρητη παραμένει κάθε καταστροφική πράξη.

    (..καλημέρα και καλή εβδομάδα!)
    Υ.Γ.: Χθες, όπως έμαθα, ακούστηκε και θαυμάσια μουσική απ΄τον Μάριο Στρόφαλη εκεί!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. καλησπερα...μια μονο μια διορθωση...οι αραβες δεν σεβαστηκαν την αρχαια ελληνικη ιστορια και φιλοσοφια ,,,την διεσοσαν και την διεδοσαν,,καλο ειναι να θυμομαστε οτι οταν οι λατινοι μετα το 1453 στραφικαν στην αρχαια ελληνικη φιλοσοφια λογο της διασπορας ,,μετεφρασαν πολλα απο τα αρχαια κειμενα απο τα αραβικα στα λατινικα...γιατι τα προτοτυπα ειχαν χαθει 'η καταστραφη....οταν υπηρχε ο ευρωπαϊκος μεσαιωνας και καιγανε τις "μαγισες" ΄΄η κατεστρεφαν μνημεια,, ο αραβικος πολιτισμος ηταν το "φωτηνο"σημειο του τοτε γνωστου κοσμου,,αριθμιτηκη,αστρολογια,αστρονομια,ιατρικη,φιλοσοφια,ποιηση,αρχιτεκτονικη κτλ φυσικα δεν εχουμε παρθενογεννηση,,,ταπηραν απο καπου,,το θεμα ειναι οτι τα διεσωσαν τα εμπλουτισαν και τα διεδοσαν....-----τωρα το θεμα με τους "καλουςμας"γειτονες τις απετησειςτους και τις προσδοκιεςμας ειναι ενα ακανθωδες θεμα,,,γεματο ιντριγκες,,οικονομικα συμφεροντα κτλ κτλ κτλ....

    Παναγιώτης Δ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Καλησπέρα και καλή βδομάδα. Ο βανδαλισμός σε οποιαδήποτε περιουσία είτε ιδιωτική είτε εθνική πρέπει να καταδικάζεται.
    Χθες δεν ήμουν στο μουσείο οπότε δε γνωρίζω τι έπαιζαν. Κάποια μουσικά κομμάτια πήραν τα αυτιά μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Φίλε Παναγιώτη. Το ότι διέσωσαν και διέδωσαν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό (επιστήμες, τέχνες, κείμενα κτλ) σημαίνει πως τον σεβάστηκαν. Κανένας πολιτισμός, καμία θρησκεία και καμία τέχνη δεν προήλθαν από παρθενογένεση.
    Όσο για το θέμα της εξωτερικής πολιτικής στις μέρες μας είναι μεγάλο και δεν ταιριάζει με την συγκεκριμένη ανάρτηση. Τις καλησπέρες μου και καλή βδομάδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή