Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2009

Η ιστορία ενός «Α»


Μετά τα Δεκεμβριανά του 2008 όλοι έχουμε συνηθίσει πλέον να βλέπουμε το συνηθισμένο «Α» σε τοίχους με σπρέι, σε φυλλάδια, σε μπλούζες, σε παπούτσια κτλ πολλές φορές αδέξια άλλες φορές με τέχνη.
Το σύμβολο των αναρχικών μοιάζει να μην είναι δικό τους. Είναι ένα σύμβολο που αναπαράγεται κάθε φορά που ο θυμός ενάντια στο κράτος και στην εξουσία βρίσκει διέξοδο.
Πολλοί κατηγορούν αυτούς που το χρησιμοποιούν ότι δε ξέρουν ποια είναι η πραγματική του έννοια ή έστω δε ξέρουν ποια είναι η ιστορία του.
Όλοι γνωρίζουν ότι το «Α» γεννήθηκε στον Ισπανικό εμφύλιο όταν ένας νεαρός το είδε στο κράνος ενός στρατιώτη που πολεμούσε δίπλα στον διάσημο ιταλό αναρχικό Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι (για τον οποίο είχε γραφτεί το εξαιρετικό σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας). Ούτε δημιουργήθηκε παράλληλα με την φιλοσοφία του Πιέρ Ζοζέφ Προυντόν και την άποψη του για την αναρχία και την τάξη, παρ’ όλο που το σύμβολο υποδηλώνει αυτές τις δύο λέξεις [ Α για την Αναρχία (Anarchy) και Ο για την τάξη (Order)].
Η εικόνα του εντοπίστηκε στο Παρίσι τον Μάη του ‘ 68 χωρίς η παρουσία του να γίνει ιδιαίτερα αισθητή. Αλλά ως τις αρχές του 1970 το σύμβολο αυτό είχε υιοθετηθεί από τους νέους σε όλον τον κόσμο. Σε τέτοιο βαθμό που αν ο δημιουργός του ζητούσε πνευματικά δικαιώματα θα ήταν τώρα πάμπλουτος. Βασικά δύο ήταν οι δημιουργοί του. Ο ένας είναι ο Τόμας Ιμπάνιες, γιος εξόριστων Καταλανών στη Γαλλία, σήμερα καθηγητής ψυχολογίας στην Βαρκελώνη. Το 1964 σε ηλικία 20 χρονών, πρότεινε στην αναρχική νεολαία του Παρισιού να δημιουργηθεί ένα σύμβολο το οποίο δε θα έχει καμία σχέση με τις υπόλοιπες αναρχικές οργανώσεις που υπήρχαν και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί αδιακρίτως από εκείνες αν ήταν δυνατόν ως μια κοινή υπογραφή. Δεν επρόκειτο για το συγκεκριμένο σχέδιο μιας και οι προτάσεις ήταν αρκετές, αλλά στο τέλος το «Α» μέσα στο κύκλο ήταν για όλους ελκυστικό. Έκτοτε έκανε την παρουσία του σε φυλλάδια της οργάνωσης για να παραμείνει ωστόσο εκεί.
Δυο χρόνια αργότερα θα ναι οι ιταλοί ομοϊδεάτες στο Μιλάνο που θα το χρησιμοποιήσουν όπου και τότε η διάδοσή του πέτυχε χάρης στον άλλον πατέρα του τον Αμεντέο Μπερτόλο.
Η ευκολία αναπαραγωγής του ήταν σίγουρα ένα από τα μεγάλα του προτερήματα. Ένα σχέδιο απλό, άμεσο και με τη δυνατότητα να παραχθεί σε όλους τους τοίχους μέσα σε λίγα λεπτά.
Γρήγορα εμφανίστηκε ένα κίνημα του έδωσε μια νέα ώθηση στο σύμβολο αυτό. Η πανκ κουλτούρα, η οποία το μετέφερε από τους δρόμους της δυτικής Ευρώπης στα κράτη του ανατολικού μπλοκ. Σιγά σιγά έφτασε να περιπλανιέται και στις Η.Π.Α.
Αυτό το σάλτο του από την αναρχική ιδεολογία στην μουσική και καλλιτεχνική φαντασία το έκανε πιο ευάλωτο σε νέες ερμηνείες και παράξενες χρήσεις.
Μήπως αυτή η επιτυχία του ήταν αφορμή να χάσει το «Α» στον κύκλο την πραγματική του υπόσταση παρόλο που αυξήθηκε η επικοινωνιακή δύναμη του;
Το σίγουρο είναι πως εξακολουθεί πεισματικά να παραμένει η μόνη σταθερή και παγκοσμίως αναγνωρίσιμη αξία της συγκεκριμένης ουτοπίας της ελευθερίας και της ισότητας…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου